Gezonde Grieken

mastiekboom

De oude Grieken wisten het al. Wat je eet is belangrijk voor je gezondheid. De Griekse keuken (eigenlijk een groot deel van de mediterrane keuken) schotelt veel gevarieerde gerechten voor. De oude Grieken waren al gezonde Grieken.

Vergeet even de goedkope “Rhodos” schotel van de doorsnee Hollandse Griek, bestaande uit uitsluitend diverse soorten doorgebakken vlees, veel zout en een plakje tomaat. Maar denk wél aan in olijfolie bereide groenten en met olijfolie overgoten salades. En denk aan de verse vis, want de visserij staat nog steeds redelijk centraal daar. Denk vooral ook aan verse groenten en fruit, kruiden en specerijen.

De echte Griekse keuken is zuinig met koolhydraten. Bewerkt voedsel wordt zoveel mogelijk vermeden. Aan eiwitten geen gebrek, want een bescheiden hoeveelheid vlees, vis en zuivel zijn onderdeel van de Griekse maaltijd. Feitelijk zijn veel (moderne) gezond-eten-adviezen gebaseerd op recepten uit de Griekse keuken.

De oude Grieken waren dus al flink scheutig met olijfolie. Maar er zijn nog veel meer plantaardige voedingsmiddelen die goed voor de mens zijn. Ondanks de snelle digitale tamtam van vandaag de dag is een deel daarvan nog amper bekend bij ons in Nederland.

Mastiek (Mastiha, Masticha)

Zo is er een boom die slechts op een klein deel in de wereld een heel bijzondere stof produceert. Dat kleine deel is een Grieks eiland dat Chios heet. Hier groeien de zogenaamde mastiekbomen. Deze bomen zijn familie van de pistache. Alleen in het zuiden van dat ene eiland zijn de grond en het klimaat helemaal naar wens van deze kritische boom.

Aan het eind van de zomer gaan de mastiekbomen, met een beetje hulp van de mens, namelijk “huilen”. Uit de bast sijpelt heel langzaam een hars. Deze hars noemen we in Nederland mastiek. In het Grieks heet het Mastiha of Masticha. Lokaal wordt de hars ook wel de “tranen” genoemd.

Gezonde Grieken

Deze mastiekhars (vanaf nu: mastiek) valt op de grond, die zorgvuldig daarop is voorbereid. De gestolde druppeltjes hars worden handmatig opgeraapt en schoongemaakt. Dit is handwerk en dat is het al vele eeuwen. De mastiekbomen geven maar weinig hars af en het duurt een hele tijd voordat een boom volwassen genoeg is om dit te kunnen. Mastiek is door al deze aspecten zeldzaam en dus relatief duur. Chios mastiek is een beschermde productnaam en de hele werkwijze eromheen is cultureel erfgoed.